- 12 sep. 2018
- 4 minuten om te lezen

Oogst Bourgogne 2018

12/09/2018 - Mijn zoon Pim en ik hebben tijdens de oogst 2018 enige tientallen producenten bezocht en hebben vele optimistische geluiden mogen noteren. Aan de reeks vroege oogsten van de laatste jaren (2003, 2011, 2015 en 2017) kan ook 2018 worden toegevoegd. Een paar producenten die ik sprak zijn geen voorstander van een vroege oogst. Het personeel gaat in de maand augustus op vakantie en dan moet ook nog al het materiaal voor de oogst worden gereinigd en klaargezet. Ook zijn de temperaturen in augustus aan de hoge kant, wat ook als een nadeel wordt ervaren. Maar ze moeten niet zeuren… Klimaatverandering zorgt voor een vroege oogst, een grotere rijpheid en ontsnapping aan najaarsregens die rot veroorzaken.

2018 was wel een heel bijzonder jaar met een zeer droge zomer en een vroege oogst. Ik heb geen producenten gesproken die een drogere zomer hadden meegemaakt, hoewel volgens enkelen 1976 wel vrij dicht in de buurt kwam. De weersomstandigheden tijdens de oogst 2018 waren optimaal. De paar spatjes die zijn gevallen waren verwaarloosbaar. De druiven waren ultra gezond en ik heb weinig tables de tri gezien. Ik kom in 2019 40 jaar in de Bourgogne en heb nog nooit zo’n gezonde oogst gezien! Een ideaal jaar voor de oogstmachine…

Het prachtige weer waarop de Bourgogne de afgelopen maanden werd getrakteerd, was niet alleen rozengeur en maneschijn. Na de enorme regenbuien die vielen tussen half mei en half juni werd het in de vijf districten droog. In sommige regio’s zelfs zo droog dat de rijping met problemen te kampen kreeg. Naast de hoeveelheid neerslag is ook het type bodem van belang. De beroemde kimmeridge-kalkbodem van de Chablis is niet in staat om vocht vast te houden en als er dan ook nog weinig neerslag is gevallen, dan is het maar afwachten of de suikergehaltes bevredigend zijn en de druiven een goede rijping (maturité phénolique) krijgen. Van een producent die een ervaren bodemdeskundige sprak, kreeg ik de volgende theorie te horen: “Na de zware regenval van mei/juni werd het heel zonnig en warm en er stond er een stevige wind. Hierdoor zou er een droge korst (croûte) zijn gevormd waardoor het gevallen regenwater niet kon verdampen en als reservevoorraad in de bodem zou blijven. Een soort beschermlaag dus, waardoor er een waterreserve ontstaat.”

De watervasthoudendheid van kleibodems gecombineerd met het vochtvolume dat in de lente was gevallen, was dus bepalend voor de rijpheid en de oogstdatum. Wat de witte wijnen betreft hebben Puligny-Montrachet en Meursault het meest geprofiteerd. Hier werden in sommige percelen (appellation village) rendementen boven de respectievelijk toegestane 62 hl/ha en 64 hl/ha gehaald. In Chassagne-Montrachet was minder regen gevallen.

De opgestoken noordenwind zorgde voor wat concentratie. Hier en daar zag je ook druiven die vocht verloren (flétri) hadden. De pinot noir krijgt dan wat ongewilde, overrijpe aroma’s. Wachten heeft niet altijd zin. Langdurig watergebrek (vooral bij jonge stokken die nog korte wortels hebben) leidt tot bladafval waardoor er geen fotosynthese meer is. En als de wijnstok aan het eind van zijn cyclus is, is er ook niets meer te winnen.

Wat de zuurgraad betreft waren de gehaltes van het stabiele wijnsteenzuur zeer ok. In warme jaren wordt altijd een deel van het instabiele appelzuur afgebroken. Dat was ook dit jaar het geval. Vele producenten spraken over ph-waarden van tussen de 3.20 en 3.30. Sommigen brachten aanzuring met wijnsteenzuur ter sprake, maar ze hoopten die te kunnen vermijden. Voor een rode wijn (hier de pinot noir) is de zuurgraad van minder belang. Ik herinner me dat de ph van het beroemde Château Haut-Brion in 2009 maar liefst 3.90 (!) was.

Chablis

In de Chablis heeft men ontzettend veel last gehad van de droogte. Op zondag 2 september waren er nog nauwelijks producenten met de oogst begonnen, vanwege blokkering van de rijping door watergebrek en daardoor lage suikergehaltes. Zoals hierboven gezegd, kunnen de Kimmeridge-bodems geen water vasthouden, de Portlandian limestone-bodems wat beter. De kans op regenval op korte termijn was nihil. De opgestoken noordenwind zorgde voor wat concentratie. De meeste producenten begonnen in de week van 3 september met veelal gebrek aan rijpheid en lage suikergehaltes.

Côte de Nuits Hier sloeg de hagel toe op 3 en 15 juli, vooral in Corgoloin, Prémeaux en Nuits-Saint-Georges. Desondanks hier ook blije gezichten. Vele producenten begonnen in de week op 6 september, hoewel een aantal ook in de week van 10 september is begonnen om een betere rijpheid te krijgen. Zolang het blad nog groen is, is de wijnstok nog aan het werk. Dat optimisme was gerechtvaardigd vanwege aanhouding van het mooie weer in de week van 10 september.

Côte de Beaune Misschien heeft de Côte de Beaune het minste last gehad van de bijzondere weersomstandigheden van 2018: droogte en hitte. De meest domeinen waren op zondag 2 september al klaar. De rijpheid gekoppeld aan vrij hoge rendementen gaf veel blije gezichten. In Chassagne was wat minder water gevallen. De meeste producenten zijn daar op donderdag 30 en vrijdag 31 augustus begonnen.

Côte Chalonnaise Ook hier vele blije gezichten. De meeste producenten begonnen eind augustus. Over gebrek aan rijpheid en volume hoorden we geen klachten.

Mâconnais In het noordelijk deel van de Mâconnais (Uchizy, Chardonnay, etc.) is veel meer neerslag gevallen dan in de zuidelijk deel (Vergisson, Fuissé, etc.). Hier hagelschade op 3 juli in het dorp Lugny. De producenten in het zuiden begonnen in de week van 3 september. Ook hier tevredenheid over rijpheid en volume.

Tot slot Na de tevredenheid over de oogst 2017, kan men ook de vlag uitsteken over de kwaliteit en het volume van de oogst 2018. Uitzonderingen daargelaten. Het is uiteraard nog veel te vroeg om een definitief kwaliteitsoordeel te vellen, maar de blije gezichten die we hebben gezien spraken boekdelen.